Home 1 2 3 4   
winkelstories * * * * * auteur & copyright: els van wageningen email [email protected] * * * * * webdesign: wynneconsult email [email protected]
hoofdartikel (4)

Niet alleen brillen maar ook optische instrumenten

Het assortiment is in al die jaren nauwelijks veranderd. Vlak na de Tweede Wereldoorlog werden alleen Nederlandse glazen en monturen verkocht. De eerste Nederlandse brillenfabriek was Meulenberg in Voorschoten. Er bestond nog niet zoiets als een brilmode. Als iemand een bril nodig had, dan was hij blij als hij een montuurtje kon bemachtigen, hoe het eruit zag was minder belangrijk. Van lieverlee ging het mode element een steeds grotere rol spelen. Voor die tijd was het ondenkbaar dat iemand zijn bril wegdeed omdat hem de vorm of kleur niet langer aanstond. Schmidt verkoopt niet alleen brillen maar heeft als ��n van de weinige winkels op dit gebied een grote collectie toneel � en verrekijkers, waarbij de merken Zeiss en Swarovski opvallen. In de vitrine op de toonbank zien we alle mogelijke loepen, voor horlogemakers, diamantairs, postzegelverzamelaars en �dradentellers�. Zelfs een botanisch loepje met verlichting dat zes - tot tienmaal vergroot. Omdat Schmidt zo�n 80 jaar een eigen glasslijperij heeft gehad, heeft zij een enorme ervaring kunnen opbouwen. Met plezier werpt men zich daar dan ook op de zogenaamde �moeilijke gevallen�. Dat kunnen zeer slechtzienden zijn, die zelfs met een bril op niet kunnen lezen zonder andere vergrotende hulpmiddelen, als enkelvoudige loepen, schuifloep, vergrootglas, of samengestelde loepen zoals telescoopbrillen en prismaloepen. Wij stonden versteld van de vele inventieve oplossingen die door Schmidt Optiek gevonden werden voor de meest extreme afwijkingen.

Materialen

De brillencollectie van Schmidt is wat meer dan bij anderen toegespitst op duurzame kwaliteit. We zagen o.a. 18-karaats gouden monturen en prachtige monturen van buffelhoorn. Buffelhoorn is licht in gewicht en werd in de 19de eeuw al veel toegepast naast schildpad. Het zijn natuurlijke materialen die geen allergische reacties veroorzaken zoals dat bij metaal of kunststof wel eens het geval is. Schildpad mag allang niet meer worden verwerkt. Celluloid monturen mogen ook niet meer worden gemaakt sinds de fabriek van Rodenstock een keer in vlammen is opgegaan. In de grondstof zit namelijk het explosieve cellulosenitraat. Hiervoor zijn kunststoffen in de plaats gekomen, zoals carbon. Vroeger werden monturen uitsluitend uit de plaat gezaagd, terwijl er nu ook materialen zijn die gespoten kunnen worden. Bijgevolg zijn er nu veel meer modellen en kleuren mogelijk. De bril is daardoor goedkoper en een echt modeartikel geworden. Maar bij Schmidt worden nog steeds louter en alleen uit plaat gezaagde monturen verkocht, zo is mij verzekerd.

Bijzondere Brillen

Een bril die nooit uit de mode is geraakt en die toch al in 1840 werd uitgevonden door de Weense opticien Waldstein is de zogenaamde glasbril. Glazen die niet door een montuur gedragen worden, maar waarbij oorspronkelijk de poten en de neusbeugel door middel van boringen in het glas bevestigd waren. In de loop der jaren is dit type sterk verbeterd en nu worden de glazen aan de bovenkant door staaldraad en aan de onderkant door nylondraad ondersteund, waardoor deze bril vederlicht is geworden. Een andere bril die door de firma Schmidt als eerste in Nederland werd ge�ntroduceerd is de Ray-Ban zonnebril. Deze bril, oorspronkelijk bedoeld voor vliegeniers, werd in 1937 ontworpen door de Amerikaanse opticien William Bausch. De vorm van het montuur met de druppelvormige glazen die het best aansluit bij het gezichtsveld, is 50 jaar onveranderd gebleven. Amerikaanse piloten in de Tweede Wereldoorlog hebben ervoor gezorgd dat deze bril wereldwijd bekend werd. Het is nadien de meest nagemaakte.

Zij die ondanks alles op het Rokin bleven

Voorlopig ziet het er niet naar uit dat deze inmiddels bijna 150 jaar bestaande optiekzaak gaat verdwijnen. Het Rokin is na een jarenlange inzinking door de bouwwerkzaamheden aan de Noord�Zuid Lijn weer uit de modder herrezen. De volhouders zijn gebleven. Wat de oudere zaken betreft zijn dat behalve Schmidt Optiek (1866) op nr 72, P.G.C. Hajenius (1826),Tabak- en Sigarenhandel op nr 92- 96, Premsela & Hamburger, antquair (1823) op nr 98 en Mathieu Hart, antiquair (1878) op nr 122.

Klik voor vergroting

Rokin 70 � 76. Nr. 70 Antiquair Salomon Stodel, sinds 1858. Nr 72. Schmidt Optiek, sinds 1866. Nrs. 74 - 76 Boekhandel Scheltema en Holkema, sinds 1885 op het Rokin en later verhuisd naar het Koningsplein. Foto Stadsarchief Amsterdam, 30 oktober 1955.

Klik voor vergroting

Deel van het winkelinterieur van Schmidt Optiek. Foto: H.J. Wijnne, februari 2007.

Bronnen

Archief Schmidt Optiek
Maandblad Eigen Haard, november 1918
Els van Wageningen, Maandblad Ons Amsterdam, jrg. 39, nr. 10, 1987

Klik voor vergroting

Glas-in-lood bovenlichten van glazenier J.W. le Nobel.

sluiten

Rokin 70 � 76. Nr. 70 Antiquair Salomon Stodel, sinds 1858. Nr 72. Schmidt Optiek, sinds 1866. Nrs. 74 - 76 Boekhandel Scheltema en Holkema, sinds 1885 op het Rokin en later verhuisd naar het Koningsplein. Foto Stadsarchief Amsterdam, 30 oktober 1955.

sluiten

Deel van het winkelinterieur van Schmidt Optiek. H.J. Wijnne, februari 2007.

sluiten

Afdeling bontmantels op de tweede etage. De klanten zochten zelf niets uit. In de paskamer kwam de verkoopster met h��r keuze. De dames deden er soms wel twee dagen over, voordat ze tot een beslissing kwamen. ca.1938

sluiten

sluiten

Magazijn �De Gouden Bril� Wijde Kapelsteeg 1.Tekening A. Middendorp 1896. Collectie Schmidt Optiek

sluiten

Magazijn �De Gouden Bril� Wijde Kapelsteeg 1.Tekening A. Middendorp 1896. Collectie Schmidt Optiek

sluiten

Glas-in-lood bovenlichten van glazenier J.W. le Nobel.