Home 1 2
winkelstories * * * * * auteur & copyright: els van wageningen email [email protected] * * * * * webdesign: wynneconsult email [email protected]
hoofdartikel (1)

Andries de Jong een van de oudste winkels van Amsterdam

In 1787 het jaar dat de Pruisische troepen ons land binnenvielen en Amsterdam belegerden, vestigde lijndraaier Andries de Jong zich met zijn touwslagerij aan het toenmalige Schapenplein schuin tegenover de Munttoren. Een echte ambachtsman, die langs een lijnbaan garens tot touw verwerkte. De naam Andries de Jong prijkt na ruim 225 jaar nog steeds met grote letters op de gevel en bleef onverbrekelijk verbonden aan deze bijzondere zaak, waar behalve heel veel soorten touw, geleidelijk aan ook scheepsbenodigdheden en watersportartikelen werden verkocht. Al vanaf 1847 staat de familie Krom aan het roer. De huidige eigenaar Ian Krom is de vijfde generatie en de zevende generatie op rij van eigenaren sinds de oprichting en dat is iets wat nog maar weinig voorkomt. De Amsterdamse vlag hangt in top, want Andries de Jong is ook van oudsher bekend als leverancier van spandoeken, geveldoeken, vlaggen en wimpels, die overigens jarenlang werden gemaakt in eigen atelier op het Spui 26 (naast het huidige Café Luxembourg).

Touwslagerij wordt tevens winkel met scheepsbenodigdheden

Nog tot in de jaren twintig van de vorige eeuw noemden de eigenaren van Andries de Jong zich touwslager. Touwslagers of lijndraaiers kwam je in eerste instantie voornamelijk tegen in havensteden, want touwen en koorden waren onmisbaar bij de tuigage van zeilschepen. Later waren voor het afmeren en slepen van schepen trossen (dikke kabels) nodig. Touw bestond toen uit natuurlijke vezels zoals: vlas, manilla, hennep en sisal. Tegenwoordig hebben vanwege de treksterkte, slijtvastheid, weer- en windbestendigheid, kunststofmaterialen en staaldraad de voorkeur. Op enkele uitzonderingen na, is het beroep van touwslager vrijwel verdwenen. Geleidelijk aan veranderde het oorspronkelijk ambachtelijke bedrijfje van Andries de Jong dan ook in een winkel, waar behalve touw ook scheepsbenodigdheden, hijsblokken en vlaggen werden verkocht. Wel bleef een groot en gevarieerd assortiment touw heel lang het belangrijkste product, want niet alleen de scheepvaart had touw nodig.

Firma Andries de Jong in 1847 voortgezet door familie Krom

Touwslager Andries de Jong, die in 1787 zijn bedrijfje startte aan het Muntplein, was getrouwd met Clasina de Camps. Zij hadden twee kinderen: Anna geboren in1808 en Andries in 1813. Na verloop van tijd, we weten niet precies wanneer, droeg Andries de Jong zijn touwslagerij over aan Andries de Jong Jr. Dochter Anna trouwde in 1836 met Gijsbert Blokhuis. Tussen de schaarse historische documenten die over het bedrijf bewaard zijn gebleven, zit een brief die de opvolgers van Andries de Jong Jr. zestig jaar na de oprichting van de 'Affaire Andries de Jong, in Touwwerk, Matten enz', op 1 mei 1847 verstuurden aan hun afnemers:

'De affaire van mijnen schoonbroeder, den Heer Andries de Jong, overgenomen hebbende, welke door mij onder dezelfde firma zal worden voortgezet, met medewerking van den Heer Johan Lodewijk Krom, welke ik als deelgenoot in genoemde zaak heb opgenomen, nemen wij de vrijheid ons in UEd. gunst en vertrouwen aan te bevelen, belovende wij alles te zullen aanwenden, om, door eene civiele en prompte bediening, het te schenken vertrouwen in die zelfde mate te verwerven, als zulks onzen voorganger mogt te beurt vallen.

Met de meeste hoogachting, UEd.dienstwillige Dienaren G. Blokhuis Wzn en J.L. Krom'.

Johan Lodewijk Krom, die later zonder Gijsbert Blokhuis, de schoonzoon van Andries de Jong Sr. verder zou gaan, luidde de periode Krom in die tot op de dag van vandaag voortduurt.

Touwleveranties begin 20ste eeuw

In een bewaard gebleven kasboek uit 1915 staan veel bekende Amsterdamse bedrijven genoteerd, waaraan diverse soorten touw werd geleverd. Vooral heel veel pak- of bindtouw. Alles werd destijds afgeleverd in stevig bruin pakpapier met een touw eromheen. Plakband bestond nog niet, laat staan een plastic tasje. Andries de Jong verkocht ook koorden voor gordijnen, jalouzieën en ramen. Rolluik-, tree- en singelband, drooglijn, treklijn, kolfgaren, hop- en bindkatoen, schiemansgaren en yachtmanilla. Maar ook liftkabels en hijstouwen. De bestellingen werden door de hele stad met handkarren bezorgd, later per bakfiets en nog later door bromfietskoeriers.

Klik voor vergroting

Touwsplitser Herman Krom (vierde generatie) eigenaar van de firma Andries de Jong. Illustratie uit het boek 'Vakmanschap is Meesterschap', deel 2. Uitg. De Grolsche Bierbrouwerij N.V. Enschede-Groenlo,1965. Foto Paul Huf. Coll. Andries de Jong

Klik voor vergroting

Het pand van touwslagerij Andries de Jong aan de Singel bij de Munt. Eind 19de eeuw. Fotograaf onbekend. Coll. Andries de Jong

Klik voor vergroting
Eigenaren/Directies


1787 - 1847:
Andries de Jong Sr. en Jr.
1847 - ?:
Gijsbert Blokhuis Wzn
1847 - heden:
Johan Lodewijk Krom
Herman Christoph Krom
Herman Christoph Krom
Herman Christoph Krom
Ian Krom

sluiten

sluiten

sluiten

sluiten

sluiten

sluiten

sluiten

sluiten

sluiten

sluiten

sluiten

sluiten

sluiten