hoofdartikel (4)

Tien kilo gehakt per keer

Goetheer: ‘Vlak na de oorlog waren er in de Leidsestraat zo’n 20 kledingzaken. Zo zat op nr 44 buurman Kuppers met zijn herenmodezaak, op de nrs 20 – 22 Sinemus herenmode en de hoedenwinkel van Keller op nr 10. En natuurlijk banketbakker Sondaal op 104. Het vertrek van Keller was het begin van een uittocht in de jaren vijftig. De manufacturenhandel van A. Schröder & Co op de nrs 32 –36 was een begrip. Men ging er vooral heen voor beddegoed en dames- en kindermode. In de herfstvakantie en in de uitverkoop was het er altijd ongelooflijk druk. Daar hadden wij voordeel van in onze tearoom; niemand mocht in die periodes vrij nemen. Het vertrek van Schröder betekende een groot verlies voor ons, net als de invoering van de vrije zaterdag. Het personeel van de diverse banken en kantoren in de buurt mocht graag op zaterdagmorgen saucijzebroodjes eten. We verwerkten in die tijd wel tien kilo gehakt per keer.

Sinterklaas en Kerst

Goetheer:‘Zeer arbeidsintensief werk allemaal. Sinterklaas en Kerst waren hoogtijdagen. Naast het gewone werk maakten wij 2000 boterletters en banketstaven. In mei begonnen we al met voorbereidingen als het zo gunstig mogelijk inkopen van amandelen. In oktobert werd er amandelspijs en marsepein gedraaid. Honderden kilo’s marsepein werden met de hand tot verschillende figuren geboetseerd. Bestellingen bij de boter- en eierhandel moesten uitgekiend worden, want alles moest zo vers mogelijk zijn. Intussen begonnen we met de speculaaspoppen en de gevulde speculaas. Ook maakten we zelf chocoladeletters.’ Werken van zeven uur ‘s morgens tot tien uur ’s avonds, dat was voor Goetheer en zijn personeel de decembermaand.

Juffrouw Adri met oranje feestmuts

Goetheer werd bijgestaan door zijn echtgenote en later ook door zijn jongste dochter en door uitstekend geschoold personeel dat er vaak jaren werkte. Veel bekijks trokken de december- etalages met de chocoladefiguren: het ‘roestige’gereedschap en de besneeuwde huisjes. Op zaterdagen stond de winkel vol en in de tearoom was geen plaats onbezet. Sommige klanten kwamen al meer dan vijftig jaar, met in hun kielzog nieuwe generaties. De sfeer in de winkel was zeer beschaafd, behalve die ene keer, toen Ajax de Wereldcup won: de altijd deftige juffrouw Adri had een oranje feestmuts opgezet en pakte “ole, ole” roepend de canache-cake in.

In 1991 verdween de naam Berkhoff voorgoed van de gevel

Het echtpaar Goetheer-Grothoff heeft het bedrijf van Willem Berkhoff al die jaren met veel plezier voortgezet, zonder ooit vakantie te nemen. Ze verzorgden weliswaar geen diners en ook de taartjes werden niet meer thuisbezorgd, laat staan de warme vol-au-vent. Maar wat bleef was de superieure kwaliteit. Voor veel klanten was Kees Goetheer nog steeds ‘meneer Berkhoff’, want onder die naam was de winkel sinds de oprichting in 1893 bekend. Bij gebrek aan opvolging verkocht Kees Goetheer zijn bedrijf in mei1985 aan banketbakker Errol Trumpie. In 1991 verdween de naam Berkhoff voorgoed van de gevel. Kees Goetheer kwam nog vaak langs bij collega banketbakker Cees Holtkamp op de Vijzelgracht, om wat te filosoferen over het vak of om zelf nog wat te bakken. Voor de 80ste verjaardag van Kees in 1997, creéerde Holtkamp een speciaal taartje, het ‘Goetheertje’, geïnspireerd op de Manillapunt, een recept van Willem Berkhoff uit 1900 ( Manilla leverde toen de beste vanillestokjes). Het is samengesteld uit vanillebavoiroise met gekonfijte ananas, preiselbeeren en soezenbeslag, met bovenop het taartje een met poedersuiker bestoven hoofdletter G. De meeste klanten wisten wat die G betekende, ze hebben Goetheer, die in 2001 overleed, goed gekend.

Leidsestraat omstreeks 1910. v.r.n.l. de nrs 44 - 52. Op nr 44 Nutricia, Backhaus kindermelk, op nr. 46 Banketbakker W. Berkhoff, nr.48 B.Eichholtz, handel in comestibles en op nr 50 Cafe - Restaurant Maison Bordelaise. Bij de laatste kon je een eigen tafeltje huren vertelde mevrouw A.Goetheer. Haar ooms Eichholtz van de comestibleswinkel op nr.48 hadden daar ook een tafeltje.

Kees Goetheer liet de pui van de winkel in 1966 geheel vernieuwen en in 1971 volgde het interieur. In 1968 werd de zaak uitgebreid met eem coffeeshop in het pand Keizersgracht 504.

Bronnen

Kees Goetheer, 1993

Els van Wageningen, Maandblad Ons Amsterdam, jrg. 45, nr 4 1993