Home 1 2 3
winkelstories * * * * * auteur & copyright: els van wageningen email [email protected] * * * * * webdesign: wynneconsult email [email protected]
hoofdartikel (2)

De zaken worden verlegd van de Nieuwendijk naar de Dam

Naar het voorbeeld van De Bijenkorf besloot Peek & Cloppenburg in 1914 te verhuizen naar de Dam. Om aan de benodigde bouwgronden te komen namen zij de �Maatschappij De Dam� over, eigenaar van dertien percelen aan de Dam, het Rokin, de Kalverstraat en de Kromelleboogsteeg. Vervolgens kregen zij toestemming om de hele zuidzijde van de Dam tussen Kalverstraat en Rokin af te breken. Daar hoorden ondermeer bij het pand �De Rijnstroom� op de hoek van de Dam en het Rokin, in 1868 in renaissancestijl gebouwd voor Sigarenmagazijn Hajenius, en de Soci�teit Zeemanshoop op de hoek van de Kalverstraat. Links van Zeemanshoop kwam tot 1914 de Kromelleboogsteeg vanaf het Rokin uit op de Dam (even rechts van het midden van de huidige P&C-gevel;). Deze hele schilderachtige huizenrij moest in 1914 wijken voor dit kolossale winkelpaleis.

Om het verlies een beetje te compenseren werden rondom het gebouw veertien gevelstenen ingemetseld, die tot op de dag van vandaag herinneren aan de namen van de huizen en bedrijfjes die hier ooit stonden. Het gebouw, naar een ontwerp van Antoon Joling, heeft een oppervlakte van omstreeks 1000 vierkante meter en staat bijna helemaal vrij, alleen de gevel aan kant van de Kalverstraat grenst aan een ernaast gelegen pand. De resterende drie frontgevels hebben een gezamenlijke lengte van 92 meter, waarvan 85 meter werd ingenomen door etalages. De frontgevels zijn uit graniet, zandsteen en ander natuursteen opgetrokken. Natuursteen werd destijds onder anderen geleverd door Steenhouwerij D. Weegewijs, Rapenburg 14

Klik voor vergroting

Op 17 september 1954 werd een arcade geopend, naar een ontwerp van architect L.van Steenhardt Carr�. Het winkelend publiek kon vanaf de Kalverstraat door de winkel naar de Dam flaneren, met de blik op ruime �eilandetalages� (losstaande vitrines). Achteraf bleek dat toch niet zo�n succes. De passage werd in 1983 weer bij de winkel getrokken.

Feestelijke opening 11 april 1917

Het nieuwe modemagazijn van Peek & Cloppenburg op de Dam werd op 11 april 1917 feestelijk geopend. Het souterrain, de parterre en de 1e verdieping waren bestemd voor het modemagazijn, de drie daarboven gelegen verdiepingen werden als kantoren ingericht, met een eigen opgang aan de Rokinzijde. De verkopers droegen lange zwarte geklede jassen met grijze streepjes pantalon. Achter de toonbanken lagen in de vakken de overhemden in kartonnen dozen. Het waren voornamelijk witte met piqu�borst en met losse boorden en manchetten. In het confectierek hingen de colberts. De bijpassende pantalons en vesten lagen hoog boven de vakken met overhemden opgestapeld. Wilde een klant het geheel passen, dan was het voor de verkoper laddertje op, laddertje af. De heren droegen in die tijd meestal een grijs, zwart of gestreept �costume-veston�. Maar er werden ook sportieve tweed kostuums verkocht met een wijde plusfour, waarbij wollen sportkousen gedragen werden. De zaak was geopend van 9.00 uur tot 21.00 uur en op zaterdag tot 22.00 uur.

Architect Antoon J. Joling

Antoon J. Joling, geboren in Zevenaar (1857- 1934), kwam in 1877 in de leer bij de Amsterdamse architect P.J.H. Cuypers. Behalve het P&C-gebouw; (1914) ontwierp hij eerder in Amsterdam de chocoladefabriek van Bensdorp aan de Binnenamstel (1889), het 'Kasteel van Aemstel' van dagblad De Tijd, Nieuwezijds Voorburgwal 67-73 (1904), het kantoorgebouw De Koophandel Herengracht 141-145 (1907) en het pakhuis Afrika aan de Oostelijke Handelskade (1913).

De gevelstenen van beeldhouwer Kees Smout

De veertien gevelstenen rondom het gebouw herinneren aan de huizen en bedrijfjes die hier op de plek van het P&C-gebouw; hebben gestaan. Langs de gevel van de Kalverstraat: �t Rijgertje, Het Draakje en Het Haasje. Gevel Damzijde: De wakkere Hond, De Drie Hammetjes, de waterpoort van Sneeck, De Roode Leeuw, d�Engelse Dog en De gouden Leeuw. Gevel Rokinzijde: De Ossekop, Waagdragers Welvaren, Bierdragers Gilde, Stads Paardenstal, de Huizen Dam-Beurssteeg. De stenen zijn gemaakt door beeldhouwer Kees Smout (kreeg in 1905 de Prix de Rome) medewerker van Joling. Van zijn hand is ondermeer ook het beeldhouwwerk van de Amsterdamse Effectenbeurs.

sluiten

Op 17 september 1954 werd een arcade geopend, naar een ontwerp van architect L.van Steenhardt Carr�. Het winkelend publiek kon vanaf de Kalverstraat door de winkel naar de Dam flaneren, met de blik op ruime �eilandetalages� (losstaande vitrines). Achteraf bleek dat toch niet zo�n succes. De passage werd in 1983 weer bij de winkel getrokken.

sluiten

sluiten

Packard Orgel