Home 1 2         
winkelstories * * * * * auteur & copyright: els van wageningen email [email protected] * * * * * webdesign: wynneconsult email [email protected]
hoofdartikel (2)

Het ontwerpen, vervaardigen en verkopen van modern huisraad

't Binnenhuis verhuist in 1907 van het Rokin naar het nieuwe gebouw in de Raadhuisstraat, waar de winkel op 30 mei feestelijk wordt geopend. Na een aantal voorspoedige jaren, komen de tegenslagen. In 1913 brandt de werkplaats aan de Looiersgracht 47 helemaal uit, terwijl net een groot aantal meubels klaar stonden voor aflevering. In de jaren twintig wordt de economische crisis voelbaar. Bestellingen blijven uit en er vallen ontslagen in de werkplaats. Van den Bosch ziet zich in 1922 gedwongen het prachtige pand aan de Raadhuisstraat te verlaten en in te ruilen voor een eenvoudiger behuizing. Na een tweetal verhuizingen werd in 1929 alsnog tot liquidatie besloten. Na 't Binnenhuis werd Metz & Co. in de Leidsestraat toonaangevend in Nederland op het gebied van meubels en moderne vormgeving. De vroegere medewerker van 't Binnenhuis, meubelontwerper Willem Penaat, werd daar in 1928 hoofd van de afdeling ' Moderne Huisinrichting' .

Klik voor vergroting

Interieur van 't Binnenhuis, Raadhuisstraat 48-50. De wanden en pilaren die het gewelfde plafond in de winkelruimte ondersteunden waren opgetrokken van onbewerkte rode baksteen. De hoge ruimte had een entresol waarachter een kantoor schuilging. Er hingen fraaie bronzen lampen.

Verbouwing tijdens de periode Goldschmeding

In 1923 werd het Binnenhuispand aan de Raadhuisstraat 48-50 gekocht door A.C. Goldschmedings Piano - en Orgelhandel. Goldschmeding zou daar tot de definitieve opheffing van de zaak in 1986 gevestigd blijven. Het gebouw van het meubelmagazijn 't Binnenhuis werd destijds uitgevoerd in baksteen en kreeg een grote boogvormige winkelpui op de begane grond. Op de nrs 46 en 50 springen twee smalle travee�n met borstweringen aan de bovenzijde licht naar voren en ook daar zijn op de begane grond boogvormige ingangen. De wanden en de pilaren die het gewelfde plafond in de winkelruimte destijds ondersteunden waren opgetrokken van onbewerkte rode baksteen. De hoge ruimte had een entresol, waarachter een kantoor schuilging. Er hingen fraaie bronzen lampen. Nummer 46, een door binnenmuren afgescheiden deel van het gebouw met eigen opgang, is een ontwerp van architect Kropholler. In de periode Goldschmeding vonden inwendig de nodige verbouwingen plaats. In 1948 werd nr. 46 aangekocht en enkele jaren later werden de scheidingsmuren tussen 46 en 48 gedeeltelijk weggebroken, waardoor een grotere winkel ontstond. De gewelfde houten plafonds werden rechtgetrokken en gestuukt en de mooie lampen verdwenen. De ingang voor het publiek werd verplaatst van nr. 50 naar nr. 48 en nr. 46 kreeg een etalage.

Klik voor vergroting

Raadhuisstraat 46-50, gebouwd in de periode 1904-1907, naar een ontwerp van de architecten Kropholler en Staal.Goldschmeding liet in 1923 het tegeltableau in de top van de gevel overschilderen. Er kwam een pianotoetsenbord voor in de plaats. In 1998 bij het schoonmaken van de gevel kwamen de tegels met daarop 't Binnenhuis, tot ieders verrassing weer tevoorschijn. Foto H.J. Wijnne.

Rijksmonument

Na het vertrek van Goldschmeding kwamen er diverse kantoren in het Binnenhuispand. Op 1 april 1987 werd hier het Aanneemkantoor van de afdeling Telegraafbediening van de P.T.T. gevestigd en de Effectenresearch van de bank Pierson. In 2005 zijn er een bank en een consulaat gevestigd. Binnen is helemaal niets meer te zien, van de indrukwekkende architectuur van weleer. Alles is gladgestreken en weggetimmerd. Van nr 46, het speciaal door Kropholler ontworpen gedeelte van het pand, resten slechts het verwaarloosde entree met de originele eikenhouten trappen en de voor Kropholler typische gebrandschilderde glas-in-lood kerkramen.

J.F. Staal en A.J. Kropholler

De architecten Jan Frederik Staal (1879 - 1940 ) en Alexander Jacobus Kropholler (1882 - 1973 ) waren van 1902 - 1910 geassocieerd. Beiden waren volgeling van Berlage. In die periode ontwierpen zij ondermeer een paar opvallende winkelpanden. Tussen 1902 en 1905 werd het zeven verdiepingen tellende kantoor Damrak 28-30 gebouwd, in een op de moderne Amerikaanse architectuur gebaseerde stijl, met beelden en bouwsculpturen van Joseph Mendes da Costa. Jarenlang was hier de gerenommeerde winkel in huishoudelijke artikelen, waaronder 'onschadelijke Emaille pannen', van Hofleverancier L. Dake & Zn gevestigd. De namen van de architecten staan nog net leesbaar in het graniet gebeiteld. Hier is nu een winkel van Blokker.Tussen 1904 - 1907 werd Raadhuisstraat 46-50 gerealiseerd, in opdracht van Levensverzekering Mij. De Utrecht, voor het meubelatelier 't Binnenhuis en tussen 1905-1906 het pand Heiligeweg 21-25 voor Pianohandel Kettner. In 1904 verbouwde zij de winkel van de Firma F.G.Lebbing, In Comestibles en Fijne Vleeschwaren, Prinsengracht 805-807, hoek Nieuwe Spiegelstraat 76. Staal ging tenslotte zijn eigen weg en richtte zich op de nieuwe stijl van de Amsterdamse School. In 1916 ontwierp hij de winkel voor de Firma Ivens & Co, Kalverstraat 115. Het was het meest bekende adres op het gebied van fotocamera's, projectielantaarns voor lichtbeelden, bioscopen en prismakijkers. Na Ivens kwam hier Capi Lux fotohandel. Kropholler bleef trouw aanhanger van Berlage en concentreerde zich op de bouw van kerken en raadhuizen.

Bronnen

Een kleine biografie, samengesteld door zijn dochters E. en H. van den Bosch. Uitg. Codi, Haarlem, 1979. 100 exemplaren.

Jac. van den Bosch en de vernieuwing van het Binnenhuis. Tentoonstelling in de Hallen, op de Grote Markt in Haarlem. 1976

In 1987 is een tentoonstelling gewijd aan het werk van Jac. van den Bosch in het Drents museum in Assen.


sluiten

Interieur van 't Binnenhuis, Raadhuisstraat 48-50. De wanden en pilaren die het gewelfde plafond in de winkelruimte ondersteunden waren opgetrokken van onbewerkte rode baksteen. De hoge ruimte had een entresol waarachter een kantoor schuilging. Er hingen fraaie bronzen lampen.

sluiten

Raadhuisstraat 46-50, gebouwd in de periode 1904-1907, naar een ontwerp van de architecten Kropholler en Staal.Goldschmeding liet in 1923 het tegeltableau in de top van de gevel overschilderen. Er kwam een pianotoetsenbord voor in de plaats. In 1998 bij het schoonmaken van de gevel kwamen de tegels met daarop 't Binnenhuis, tot ieders verrassing weer tevoorschijn. Foto H.J. Wijnne.

sluiten

Packard Orgel